'Paasrapport' mei 2025, Doormodderen

Enquêtes en peilingen zijn altijd goed voor actueel nieuws. „Klimaatverandering verliest aan urgentie onder Nederlanders, in het bijzonder onder jongeren”, berichtte een onderzoeksbureau onlangs. Jongeren zouden zich steeds meer richten op zorgen over opleiding, werk en inkomen – begrijpelijk. Maar opvallender vond ik de twijfel die uit het onderzoek sprak: ze vragen zich af of hun eigen inspanningen voor het klimaat eigenlijk wel zin hebben. Want wat doen bedrijven en overheden nou echt?

Die vraag is klassiek, bijna filosofisch. De wereld om ons heen is vaak de optelsom van kleine handelingen van velen. En hoewel een betere wereld begint bij jezelf, zie je niet meteen verschil als je vaker de fiets pakt, geen vliegvakantie neemt of korter doucht. Dan helpt het als je ziet dat bedrijven en overheden hun verantwoordelijkheid ook nemen. Want dat gedrag – structureel en zichtbaar – maakt dat individuele inzet zinvol voelt.

  • Klimaatverlamming: de barrières tussen duurzaam denken en duurzaam doen, op ipsos-publiek.nl
  • Onderzoek: jongeren maken zich minder zorgen om klimaat, op nrc.nl

Baggerdepot

En áls je daar op let, kun je je afvragen of het klimaat werkelijk minder belangrijk is geworden. Kijk naar Groningen, en ik denk eerlijk gezegd: er gebeurt hier juist veel. Mei was daarvan een goed voorbeeld.

Zo mocht ik deze maand in Dorkwerd het zonthermisch park openen – een van de grootste in Europa. Op het terrein van een voormalig baggerdepot liggen nu 24.000 geavanceerde zonnecollectoren die zonlicht omzetten in warmte. Daarmee kunnen straks duizenden huishoudens worden verwarmd, op een duurzame manier.

Mei was, wat dat betreft, een maand van modder én moed.

Dat klinkt soepel, maar de aanleg was allesbehalve makkelijk. Letterlijk. Door de overvloedige regen van de afgelopen maanden zakten de monteurs – medewerkers van een Italiaans installatiebedrijf – weg in de modder. Het werd een smeerboel. De werkzaamheden moesten zelfs tijdelijk stilgelegd worden. Maar zoals wel vaker in de polder - uiteindelijk bleek doormodderen succesvol. 

  • Official Opening of the Dorkwerd Solar Thermal Park: An Innovative Milestone for Groningen, op novar.energy.com

Verantwoordelijkheid

Maar na regen komt zonneschijn. Letterlijk én figuurlijk. Want het park kwam er. De opening voelde als een beloning voor jaren pionierswerk: van doorzetten, van geloven in een nieuwe techniek. Wat hier in Dorkwerd is gelukt, kan op andere plekken navolging krijgen. De kennis en ervaring kunnen we exporteren. 

Natuurlijk: je kunt onmogelijk heel Nederland volleggen met zonthermische installaties. Daarvoor ontbreekt simpelweg de ruimte. En het is verder ook een slecht idee. Maar het is wel één van de manieren waarop we afscheid nemen van fossiele brandstoffen. Het klimaatprobleem is de optelsom van heel veel individueel gedrag. Maar de oplossing is het ook.

Ik denk – zonder onderzoeksbureau of steekproef – dat jongeren dat óók vinden. Hun vraag is niet of het klimaat belangrijk is, maar eerder: wie doet er iets? Wie neemt verantwoordelijkheid? Dorkwerd geeft een antwoord. En dat is precies het soort voorbeeld dat we vaker nodig hebben. Mei was, wat dat betreft, een maand van modder én moed.